Święto Matki Boskiej Zielnej przypada w okresie późnego lata, kiedy dobiegają końca prace żniwne, bo jak mówi stare powiedzenie: „Na Wniebowzięcie pokończone żęcie”. To też czas największego wędrowania do miejsc kultu Maryi – do Częstochowy, Kalwarii Zebrzydowskiej, Świętej Lipki, Lichenia i wielu innych.
czyli dzięki Ci składamy Diano, Marzanno! Ludowe święto Matki Boskiej Zielnej (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny), dawniej także Zaśnięcia, Odpocznienia, Wzięcia, Przejścia i Śmierci Matki Boskiej, to żywotny ślad kultu bogini zbóż, ziemi i urodzaju. Najczęściej była to domena bogiń zaświatowych, również opiekunek dusz, bliskich pierwotnemu obrazowi Matki Ziemi. W wierzeniach staropolskich boginią taką jest Marzanna, Bogini odwiecznego łańcucha życia i śmierci. To Marzannie składano w ofierze wieńce oraz ziarna zbóż i nazywano ją Zbożową Matką. Jan Długosz nazywa ją Dziewanną i łączy z boginią Dianą. Starożytni Rzymianie 13 sierpnia obchodzili trzydniowe święto bogini Diany. Na trzeci dzień, 15 sierpnia, obchodzono Wniebowzięcie Diany, jako królowej niebios. Diana, bogini-dziewica, która oprócz tego, że była patronką polowań i dzikich zwierząt, była również patronką pól i lasów. Później zaczęto łączyć Dianę z Artemidą. W Efezie rozwinął się najsilniejszy kult bogini. Jej ogromna świątynia uważana była za jeden z cudów świata. Figurę Artemidy z czarną twarzą i rzędami owalnych piersi (wielką boginię, panią, dziewicę i królową, „tę, która słucha modłów i na nie odpowiada”) noszono z miasta do miasta w spektakularnej procesji. Trudno nie dostrzec podobieństwa między posągami Marii Dziewicy, a statuetkami bogiń pogańskich. Setki figur i obrazów Czarnej Madonny w kościołach katolickich, same przez się przywodzą na myśl posąg Artemidy. Nawet tytuły nadawane Marii przypominają pogańskie boginie-matki. Do Isztar zwracano się słowami: „Święta Dziewico”, „Pani moja” oraz „miłosierna matko, która wysłuchujesz modlitwy”. Izyda i Asztarte nosiły miano „Królowej Niebios”. Kybele nazywano „Matką Wszystkich Błogosławionych”. Każde z tych określeń stosuje się również i dzisiaj, w stosunku do Marii, matki Jezusa. Nie przez przypadek zatem pierwsza świątynia dedykowana Matce Bożej powstała właśnie w Efezie. Pomiędzy ostateczną rozbiórką świątyni Artemidy a ustanowieniem świątyni Marii minęło zaledwie trzydzieści lat. Wkrótce zaczęto mówić, że Maria udała się z Janem do Efezu, gdzie pozostała do końca życia i zmarła… Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest najstarszym świętem maryjnym w roku liturgicznym, obchodzone w Kościele katolickim, koptyjskim, Kościołach prawosławnych oraz przez część anglikanów. W tradycji wschodniej jest nazywane Zaśnięciem Najświętszej Bogurodzicy. W prawosławiu jest jednym z dwunastu wielkich świąt, zamyka rok liturgiczny. Obchodzone było najprawdopodobniej już w V wieku. W obrębie chrześcijaństwa wokół Wniebowzięcia toczyły się liczne spory. Zdecydowana większość protestantów przeciwstawia się dogmatowi o wniebowzięciu, podając jako główny argument brak jakiejkolwiek wzmianki na ten temat w Piśmie Świętym. Ale święto to było potrzebne, by ludzie wierzyli, że ich matka i królowa niczym sam Pan Bóg patrzy na nich prosto z nieba. W 1950 roku papież Pius XII ostatecznie ustanowił Wniebowzięcie NMP dogmatem, stwierdzając, że „Niepokalana Bogarodzica zawsze Dziewica Maryja, po zakończeniu biegu życia ziemskiego, została z ciałem i duszą wzięta do niebieskiej chwały”. W nauce prawosławnej Zaśnięcie Bogurodzicy wypływa z faktu, że jest Matką Jezusa-Życia, który po jej śmierci zabiera ją do nieba. Przyjęcie Matki Bożej do nieba jest rozumiane jako symbol obietnicy danej przez Jezusa wszystkim chrześcijanom, że bramy raju pozostają dla nich otwarte. W prawosławiu i Kościołach orientalnych obchody Zaśnięcia NMP poprzedza dwutygodniowy post. Święto jest nazywane Paschą Bogurodzicy, gdyż Kościół wyraża przez to wiarę w jej cielesne zmartwychwstanie. W Małopolsce ciągle żywy jest zwyczaj pielgrzymowania do Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie odbywa się wielkie widowisko religijne. Jest to obrzęd pogrzebu Matki Boskiej. Towarzyszy mu biała procesja (ludzie w strojach ludowych, panny w białych szatach i wiankach), śpiewa się pieśni, niesiona jest leżąca figura Matki Boskiej, inscenizująca zaśnięcie Maryi, na końcu figura jest podnoszona jako symbol Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Podobne obchody mają miejsce na częstochowskiej Jasnej Górze i Górze Św. Anny. Każda roślina i kwiat w sierpniu woła: Zanieś mnie, zanieś do kościoła! Legenda głosi, że trzy dni po śmierci Najświętszej Marii Panny apostołowie nie znaleźli w jej grobie ciała, tylko same kwiaty i zioła, i na tę pamiątkę święci się w tym dniu kwitnące zioła, kłosy zbóż, owoce, warzywa. W święto Wniebowzięcia każda gospodyni lub córka jej niesie do kościoła do święcenia wiązkę ziół, jakie poprzedniego dnia nazbierały. Między tem zielem jest mak, szałwia, macierzanka, wrotycz, koper, kminek, boże drzewko, marzanka, rozmaryn, mięta i wiele innych, a dla ozdoby zatknięty jest jeszcze słonecznik, jabłka, a wszystko obwiązane wstążką – pisał Seweryn Udziela w "Krakowiakach". Kiedy dziewczęta niosły z kościoła poświęcone wiązki ziela, chłopcy usiłowali im zabrać jabłka. Jabłko to w tradycyjnej kulturze ludowej to symbol płodności. Dziewczęta więc obwiązywały jabłko cierniami, broniąc go przed chłopcami. Bukiety z ziół, zbóż, kwiatów i owoców dzięki poświęceniu zyskiwały moc wręcz magiczną… Chroniły dom przed piorunami, urokami i wszelkim złem, zbiory – przed szkodnikami czy gradem, a ziarnom siewnym i zwierzętom gospodarczym dawały siłę i zapewniały sprzyjający los… Już kilka dni przed świętem Matki Boskiej Zielnej w gospodarstwach rozpoczynano świąteczne przygotowywania. Ustawiano snopy zbóż z najdorodniejszych kłosów, w których nie mogło zabraknąć również ziół, owoców oraz warzyw. Dzieci plotły małe wiązanki z ziół i kwiatów. Zaraz po przyjściu z kościoła z zielem trzy razy obchodzono chałupę dookoła. Potem na chwilę lub nawet na trzy dni wsadzano go w zagony kapusty, dzięki czemu miała ładnie rosnąć, robaki się jej nie chwytały, unikała zniszczeń od gradu i wszelkich złych skutków zjawisk atmosferycznych. Potem zanoszono bukiet do domu i przechowywano starannie za obrazem lub na strychu, ponieważ to najlepsze miejsce do suszenia ziół. Kiedy szła burza, to wystawiano gromnicę święconą 2 lutego, ale też sypano nakruszonych ziół do ognia pod blachę, żeby wychodzący kominem dym chronił przed piorunem. Krowie po ocieleniu dawano wywar z rozkruszonych ziół ususzonego bukietu. Sypano okruszki na żarzące węgielki i okadzano krowę dookoła. Tak samo chore wymię. Kiedy wypędzano krowy pierwszy raz w roku na pastwisko, również je okadzano. Podobnie drób, a zwłaszcza pisklaki wypuszczane z domu na trawkę. Dodawano zioła do ziarna siewnego, żeby plony były lepsze, zboże lepiej rosło i było chronione przed gradem czy szkodnikami. Zioła poświęcone w dzień Matki Boskiej Zielnej chroniły też przed urokami, złym spojrzeniem. Pomagały umierającemu w łatwym skonaniu, więc wkładano je cierpiącemu pod poduszkę. Gdy zmarł, wsadzano odrobinę do trumny, pod głowę, aby spoczywał w pokoju. Poświęconego ziela nie wolno było wyrzucać – było ono przedmiotem świętym, z którym trzeba się szczególnie obchodzić. Stary lub zniszczony bukiet należało spalić – tak jak stare, czy zniszczone święte obrazy. Święcenie ziół motywowano tym, że zawsze ludzie tak robili… Traktowano je jako podziękowanie Bogu za zbiory, za to, co wyrosło na polu i łące, żeby na przyszły rok się darzyło. Te przekonania wyrażają wiarę ludu we współzależność przyrody i życia człowieka, w ich nierozerwalność, symbiozę. Święci się rośliny, bo wtedy każda o to prosi, obiecując w zamian swoją wdzięczność i pomoc. Tego dnia Matka Boska Zielna z Dzieciątkiem chodziła po polach i święciła je. Był to zawsze dzień uroczysty i radosny, w wielu regionach Polski powszechne było łączenie Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z dożynkami, koronujące zakończenie ciężkich prac polowych oraz pełnię lata. Na Wniebowzięcie – zakończone żęcie! Do Stacji Wniebowstąpienia miej w stodole połowę mienia. Współcześnie również święci się bukiety, a ich skład nie uległ większym zmianom (z czasem dołączył do niego ziemniak nabity na patyk). Od pewnego czasu nie trzeba nawet osobiście zbierać już ziół, lecz można kupić przed kościołem gotowe bukiety. Nie musi to jednak świadczyć o zaniku samodzielnego pozyskiwania roślin, gdyż w polskich wsiach zawsze bardziej ceniono zioła zebrane przez innych, przywożone z obcych stron – bo choć trzeba było za nie płacić, miały one większą moc, niż te zebrane na swoich polach, miedzach, łąkach. Wniebowzięcie NMP jest obecnie świętem państwowym w wielu krajach Europy (Andora, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Francja, Grecja, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Macedonia, Malta, Monako, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Szwajcaria, Włochy), Afryki (Burundi, Gabon, Gwinea, Kamerun, Republika Kongo, Republika Środkowoafrykańska, Madagaskar, Mauritius, Rwanda, Senegal, Seszele, Wybrzeże Kości Słoniowej), Azji (Cypr, Liban, Timor Wschodni), Ameryki Środkowej i Południowej (Haiti, Chile, Kolumbia, Paragwaj) oraz Oceanii (Tahiti, Togo i Vanuatu). Sierpniowe święto ma też wymiar współczesny, ekologiczny i botaniczny. Na Małym Rynku w Krakowie na przykład organizowany jest konkurs (Cudowna Moc Bukietów) na najpiękniejszy bukiet zielny. Zdarza się, że wspólnie w konkursie startują babcia, córka i wnuczka – każda z własnym bukietem… Jest pełnia obfitego lata. Zboże zżęte. Napracowała się znów Wielka Matka. Biegnijmy Siostry, czas podziękować Bogini, choćby jej było na imię Maryja…
W środę 15 sierpnia, w święto Matki Boskiej Zielnej, po raz dziewiąty odbędzie się na krakowskim Małym Rynku konkurs Cudowna Moc Bukietów. Przyjmowanie bukietów 11 sierpnia 2018, 7:00
Tak było w 2017 roku Anna KaczmarzJeszcze tylko do godziny 18 w piątek ( można zgłosić do konkursu swój bukiet z kwiatów i ziół na święto 15 sierpnia. Instytut Dziedzictwa ogłosił konkurs „Cudowna moc bukietów” już po raz dwunasty. - Nie pozwólmy, aby zwyczaj na Matki Boskiej Zielnej zaginął w covidowej rzeczywistości! Jesteśmy z Wami i czekamy na zgłoszenia! - apelują - Polaków miłość do działekW tym roku, w czasach zarazy, konkurs ma nietypowy przebieg: odbywa się w formie internetowej. Do udziału zachęcani są wszyscy, bez ograniczeń konkursu należy zgłaszać się poprzez przesłanie swojego bukietu uwiecznionego na minimum dwóch zdjęciach (chodzi o fotografie cyfrowe), a chętni mogą ponadto przysłać film. Zgłoszenie trzeba przysłać na adres: [email protected] lub w wiadomości prywatnej na profilu facebookowym Cudowna Moc Bukietów, najpóźniej do godz. 18 w piątek 14 sierpnia. Do zgłoszenia należy załączyć skan wypełnionej karty zgłoszenia. Dodatkowo punktowany będzie spis wykorzystanych w bukiecie najpierw bukiet należy samemu wykonać! Kategorie w konkursie to: Mały Bukiet - dla dzieci do lat 13 oraz Bukiet Tradycyjny - dla dorosłych. Bukiety mają zawierać wyłącznie rośliny pochodzące z naszych lasów, łąk i ogrodów, ze szczególnym uwzględnieniem ziół (np. mięta, ruta, dziewanna, lebiodka, krwawnik, hyzop, czarnuszka, cząber, rozmaryn i in.) oraz kwiatów polnych i ogrodowych, a także gałązki np. jarzębiny, leszczyny, konkursu odbędzie się 15 sierpnia w czasie transmisji online od do 16 za pośrednictwem wydarzenia na Facebooku. Czekają atrakcyjne wziąć udział w konkursie?stwórz bukiet zielny z ziół i tradycyjnych polnych kwiatów zrób zdjęcia bukietu (minimum 2) najlepiej też sporządź listę ziół, z których powstał bukiet wydrukuj i wypełnij formularz zgłoszeniowy wyślij drogą elektroniczną zgłoszenie do godz. 18 w piątek 14 sierpnia, zawierające: zdjęcia bukietu, uzupełniony formularz zgłoszeniowy, dodatkowo punktowaną listę ziół, z których został przygotowany bukiet na adres: [email protected] lub w wiadomości prywatnej na profilu facebookowym Cudowna Moc Bukietów. Regulamin konkursu dostępny na stronie: Jak wyglądały bukiety w poprzednich latach? Przypominamy w naszej galerii zdjęć .Nie uwierzycie, co kierowcy robią za kółkiem! [zdjęcia]Plaża jak nad morzem! Tłumy na nowym kąpielisku w MałopolscePrzedpremiera nowego katalogu IKEA 2021. Czym zaskoczy?Prywatny inwestor chce wybudować w Krakowie pięć linii metraTrasa Łagiewnicka: Trwa budowa tuneli [ZDJĘCIA]Kraków. Co z tą przebudową Krakowskiej jest nie tak?Polecane ofertyMateriały promocyjne partnera
Dziewczynka z mirtowym wiankiem na głowie, lata międzywojenne, Sosnowiec, fot. z archiwum prywatnego D. Skoniecznej-Gawlik Bukiet na Matki Boskiej Zielnej, Sosnowiec 2015 rok, fot. Dobrawa Skonieczna-Gawlik. Jeżówka, Slemień, 2014 rok, fot. Dobrawa Skonieczna-Gawlik. Krzyżyk z palmy wielkanocnej, Dobra, 2011 rok, fot. Robert Garstka
Autor: agencjafree/living4media Letnie bukiety, w tym na 15 sierpnia, można robić z wszystkiego, co mamy pod ręką: kwiatów, ziół, zbóż, owoców, warzyw Bukiet na Matki Boskiej Zielnej poświęcany 15 sierpnia to podziękowania za płody ziemi oraz obfitość letniej przyrody. Zastanawiasz się, jak zrobić ładny bukiet z tej okazji? Skorzystaj z naszych podpowiedzi, odwołujących się do długich tradycji. Matki Boskiej Zielnej, czyli 15 sierpnia w Polsce Co roku 15 sierpnia obchodzone jest święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Uroczystość ta doczekała się zresztą zwyczajowej nazwy: Matki Boskiej Zielnej (co ciekawe, np. w Czechach jest to Matki Boskiej Korzennej). Wynika ona stąd, że 15 sierpnia to również święto ziemi, a zwłaszcza jej płodów, czyli bujnej roślinności: ziół, kwiatów, owoców, zbóż. Pełnia lata sprzyja zbieraniu dobrodziejstw natury, czemu towarzyszy święcenie w kościele samodzielnie skomponowanych bukietów – w podzięce za urodzaj. Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ma długą tradycję, bo obchodzi się je już od V wieku. Sam zwyczaj święcenia ziół niekiedy wiązany jest z obyczajami przedchrześcijańskimi, a dokładnie ze świętem rzymskiej bogini Diany, które obchodzono 13 sierpnia. Bukiet na 15 sierpnia – co powinno w nim być? Odpowiedź na tak postawione pytanie jest prosta: dowolne dary ziemi, które mamy pod ręką! W bukiecie na Matki Boskiej Zielnej nie powinno zabraknąć kłosów zbóż, ziół ogrodowych i polnych, letnich kwiatów, ale też owoców czy warzyw. Święci się nawet… rośliny trujące, takie jak np. tojad, które zgodnie z wierzeniami ludowymi mają za zadanie odpędzać później zło z domu. Ważnym elementem są oczywiście pachnące rodzime zioła: macierzanka, dziurawiec, piołun, mięta czy krwawnik. Warto wykorzystać takie, które później ususzymy i wykorzystamy w kuchni. Kwiaty zwykle dodaje się do ozdoby, zrywając je w ogrodzie czy na łące. Do bukietu na 15 sierpnia rzadko wykorzystuje się rośliny pastewne oraz ziemniaki. Choć wśród święconek na Matki Boskiej Zielnej dominują bukiety, to zdarza się, że z bujnej roślinności robi się wiązanki, a nawet święci wszystko w koszach. Bukiety funkcjonują też pod różnymi nazwami regionalnymi, takimi jak np. ogrąbka, kępka, równianka, prozanka czy po prostu ziele. .. Zrób to sam – błyskawiczny bukiet z suszków >>> Jak zrobić bukiet na Matki Boskiej Zielnej krok po kroku? Zrobienie bukietu na Matki Boskiej Zielnej nie należy do trudnych. Wystarczy związać wszystkie rośliny solidną, ozdobną wstążką, sznurem, a najlepiej… lipowym łykiem! Tradycyjnie lipa jest bowiem drzewem łączonym z Matką Boską. Z roślin usuwamy dolne listki, tak by wygodnie układać je w bukiet. W środku warto umieścić największą i najokazalszą roślinę (bądź grupę kilku) i związać w wiechę – w ten sposób powstanie „trzon” całej kompozycji. Z gałązek z owocami można zrobić formę piramidki – jedna w środku, a pozostałe otaczające ją wianuszkiem. Pomiędzy gałązki wkładajmy drobne, lekkie kwiaty i zioła, które ładnie rozluźnią optycznie bukiet. Do wszystkiego podejdźmy kreatywnie – kwiat może sąsiadować z marchewką, a zielony liść z kłosem zboża czy rumianym jabłkiem. 15 sierpnia to święto obfitości, więc minimalizm zostawmy na inne okazje! .. Ładne kompozycje kwiatowe KROK PO KROKU >>> Co z bukietem po 15 sierpnia? Bukietu nigdy nie wyrzucamy! W tradycji ludowej funkcjonuje on zresztą jak swoisty amulet, które odpędza nieszczęścia oraz złe moce. Zioła i owoce najlepiej po prostu zjeść albo zasuszyć na później. Niejadalne elementy mogą posłużyć jako dekoracje – w sam raz na koniec lata i początek jesieni. To, co wydaje się niepotrzebne, warto spalić. Pozyskany popiół przyda nam się np. w ogrodzie. Autor: agencjafree/living4media Lawenda doskonale prezentuje sie w ceramicznych donicach - tutaj specjalnie postarzonych, dzięki czemu uzyskano naturalistyczny wygląd Autor: agencjafree/living4media Stół ustawiony na tarasie można udekorować kwiatami słoneczników Autor: Biuro Kwiatowe Holandia W tym różowym bukiecie bukiecie znalazły się przede wszystkim ostróżki i celozje. Lekkości bukietowi nadają kwiatostany ozdobnej trawy
Do najbliższych obchodów Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Niemczech zostało 270 dni, czyli 8 miesięcy i 26 dni. W 2024 roku Wniebowzięcie NMP w Niemczech przypada na 15 sierpnia (czwartek). Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, podobnie jak wiele innych religijnych wydarzeń w Niemczech, ma własne unikatowe tradycje.
Rozmowa z Lilianą Sonik z Instytutu Dziedzictwa, inicjatorką konkursu „Cudowna Moc Bukietów”, przywracającego tradycję tworzenia zielnych bukietów na święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Impreza z roku na rok przyciąga coraz więcej uczestników z Małopolski- Jaką moc mają bukiety tworzone dla Matki Boskiej Zielnej?- Och, to zależy z jakiej perspektywy patrzeć. Jeśli z historycznej, to mamy wierzenia odwieczne. Bukiety tradycyjnie uważano za ochronę przed gromami, nawałnicami, gradobiciem i innymi kataklizmami natury. Bukietów tych nigdy po poświęceniu nie wyrzucano. Zasuszano je i służyły do ochrony domostwa. Bukiety pełniły też funkcję domowych apteczek dla ludzi i zwierząt. Przecież dawniej nie było antybiotyków ani lekarzy. A w bukietach były zioła mające leczniczą moc. Mamy też perspektywę dzisiejszą. Tutaj jest ogromny wachlarz znaczeń. Te bukiety mają moc metafizyczną i codzienną. Całe święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zwane też świętem Matki Boskiej Zielnej, polega na tym, że w tym dniu coś, co należy do codzienności - czyli rośliny i kwiaty - jest wprowadzone w przestrzeń sakrum. Ta mieszanka sakrum z profanum daje nadzwyczajne rezultaty dla nas, dla ludzi XXI To święto ma nas czegoś nauczyć?- Oczywiście. To święto uczy nas bioróżnorodności, szacunku dla roślin, nawet dla chwastów. Taka na przykład babka to takie ziółko, które rośnie wszędzie, a przecież to roślinka, która ma ogromna moc, na przykład leczy rany. Znaczenie roślin dla ludzi jest udowodnione naukowo. Amerykanie robili badania, z których wynikało, że dzieci dotknięte ADHD po półgodzinnym spacerze po lesie potrafią się skupić i skoncentrować w tym samym zakresie, jaki zapewniają im pigułki. Natura, botanika, zieleń uczy nas koncentracji, skupienia. Święto uczy nas też ekologii, zawiera intuicję ekologiczną - odwieczną. Grubo, zanim papież Franciszek napisał swą encyklikę ekologiczną Laudato Si - „Pochwalony Bądź” - nasze prapraprababki już posiadały tę intuicję. Święto uczy nas także botaniki. Od kilku dziesięcioleci narasta zjawisko wykluczenia botanicznego. Jesteśmy zamurowani, żyjemy w wybetonowanych podwórkach, przytwierdzeni do komputerów, również na wsi. Brak czasu powoduje, że starsze pokolenia nie uczą dzieci nazw No właśnie. Czy w takiej sytuacji ta tradycja ciągle żyje w Polsce? Czy w miastach robimy jeszcze bukiety dla Matki Boskiej Zielnej?- Jestem przekonana, że tak. Ale jeszcze osiem lat temu, gdy zaczynałam inicjatywę „Cudownej Mocy Bukietów”, obserwowaliśmy z mężem, że to piękne święto trochę nam więdnie, trochę się od nas oddala. Było przykrywane piętnem obciachu, wsiowości, folkloru, który odchodzi. I to nie tylko w miastach, ale także na To właśnie dlatego zainicjowała pani konkurs „Cudowna moc bukietów”?- Sołtyska, pani Stefania Gawor z Podstolic, która wie wszystko na temat ziół, w ubiegłym roku powiedziała mi, iż cieszy się, że ja to święto tak podjęłam. Wcześniej przychodziły do niej sąsiadki i gdy szykowała bukiety na 15 sierpnia, mówiły jej: „Co ty się robisz na taką wiejską kobitę?” A to przecież nie jest święto specyficznie wiejskie, to jest polskie święto. Jeszcze niedawno na krakowskich podwórkach rosły kwiaty, zioła, dzikie drzewa. Teraz to odeszło, ale tym większa mobilizacja i tym większy powód, by powrócić do Już po raz siódmy organizuje Pani konkurs w Krakowie. Czy tradycja ożywa?- Organizuję go już po raz ósmy. Pierwszy raz odbył się jednak w Podstolicach. Efekty są zauważalne. Uczestników z roku na rok jest coraz więcej. Obcokrajowcy, którzy obserwują, co dzieje się na Małym Rynku, są zachwyceni. Przygotowujemy dla nich ulotki informacyjne w języku angielskim. Sądzę, że ta impreza może być już wizytówką Krakowa i Małopolski. W nasze ślady poszły też Kaszuby, Zielonki i Kościerzyna oraz inne miejscowości. Organizuje się tam podobne konkursy i podobne warsztaty. Zaczęto jakby na nowo przykładać wagę do tego święta. Przełamany został też pewien dystans w kościele. Przecież święcenie bukietu złożonego z ziół i kwiatów nie jest częścią dogmatyki. Tak naprawdę to święto nazywa się Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Zwyczaj święcenia bukietów bierze się z legendy sięgającej jeszcze czasów wczesnochrześcijańskich, wedle której w miejscu Matki Boskiej wziętej do nieba, uczniowie znaleźli grotę wypełnioną kwiatami i ziołami. Dobry chrześcijanin nie musi robić bukietów na Matkę Boską Zielną, podobnie jak nie jest zobowiązany dzielić się opłatkiem w Wigilię. Ale o ile uboższe byłyby te święta bez tych zwyczajów! To rytuały, które tłumaczą język sakrum na język naszej codzienności, na język zwyczajnych ludzi. Są więc bardzo cenne. - Kto bierze udział w konkursie?- To się zmienia. Coraz więcej mamy ludzi młodych i dużych rodzin. Na Małym Rynku reprezentowane są wszystkie kategorie wiekowe i zawody. To kobiety i mężczyźni. Dwa lata temu jedną z nagród otrzymał pan, który jest ginekologiem położnikiem. Jak mi powiedział, skończył dyżur o 6 rano, pobiegł na łąkę, pozbierał zioła i kwiaty, dołożył do wcześniej przygotowanych i z tego stworzył Z czego krakowianie robią bukiety? Nie mają przecież takich możliwości jak mieszkańcy Bukiet można stworzyć ze wszystkiego, na przykład z roślin rosnących pod blokiem, na dzikim skwerku czy w ogródku przydomowym. Nie może być jednak roślin egzotycznych, żadnych ozdób, sztucznych kwiatów, wstążek i zawinięć. Wszystko musi być Czy mieszkańcy Krakowa i Małopolski znają się na ziołach, które umieszczają w bukietach?- Wracamy do sprawy wykluczenia botanicznego. Kiedy zapytamy kogoś, jakie zna zioła, najczęściej odpowie, że oregano i bazylię. Nie wie, że lebiodka czy macierzanka idealnie je zastępują. Dlatego od lat organizujemy szereg warsztatów zielarskich w Muzeum Farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego, namawiamy dzieci do tworzenia Proszę podać nam przepis na typowy krakowski bukiet? - To bardzo trudne. Już w XIX wieku entnografowie opisujący tradycyjny bukiet małopolski czy krakowski mówili rzeczy kompletnie różne. Udziela, Gloger czy Kolberg raz mówili o bukietach skomponowanych z 12 ziół, a innym razem z ponad 100! Na obrazie Witolda Pruszkowskiego z drugiej połowy XIX w. wydać, jakie były te bukiety urozmaicone i piękne. Ten obraz stanowi nasze logo. - W takim razie z jakich roślin Pani stworzy swoje dzieło?- W środku będzie jabłko nabite na patyk, a następnie wszystkie zioła z mojego ogródka. To przede wszystkim: mięta, hyzop, ruta, lebiodki, różne tymianki, macierzanka, koperek, lubczyk, pietruszka, wrotycz, szałwia i rozmaryn. Będzie też mnóstwo kwiatów: hortensja, mieczyk, róże - atrybut matki Boskiej, jeśli dotrwają do poniedziałku, będą też lilie. Zachęcam też, by dodać do bukietu owoce jarzębiny oraz kwiaty dziewanny. To jest nadzwyczajne zioło i kwiat, nazywany warkoczem Maryi, gdyż naprawdę przypomina Jak z setek bukietów jury wybierają te najpiękniejsze?- To potwornie trudne. Absolutna większość tych bukietów to są cuda. To jest coś, co pokazuje dusze ludzi, którzy je stworzyli. Bardzo rożne bukiety wygrywają. Zwycięża bukiet, który ma to coś. Warsztaty i konkurs „Cudowna Moc Bukietów”W ramach cyklu „Cudowna Moc Sztuki” Instytut Dziedzictwa zaprasza w sobotę o godz. 10 i do Pałacu biskupa Erazma Ciołka (ul. Kanonicza 17) na oprowadzanie po galerii Sztuka Dawnej Polski XII-XVIII wiek, śladami roślin i ziół przedstawionych na prezentowanych tam niedzielę 14 sierpnia od godz. 11 odbędą się wykłady, a o godz. warsztaty florystyczne, które poprowadzi Agnieszka Stój. Będzie można na nich dowiedzieć się wiele o polskich ziołach i kwiatach, poznać ich nazwy, a przede wszystkim ułożyć bukiet na święto Matki Boskiej Zielnej. Wstęp sierpnia, w święto Matki Boskiej Zielnej, na scenie usytuowanej na Małym RynkuInstytut Dziedzictwa zaprasza na siódmą już edycję konkursu „Cudowna Moc Bukietów”. Bukiety konkursowe ocenianie będą w czterech kategoriach: tradycyjny bukiet zielny, zielna kompozycja, profesjonalny bukiet florysty i mały bukiet - konkurs dla dzieci. Przyjmowanie bukietów konkursowych rozpocznie się o godzinie 10 przy scenie na Małym Rynku i potrwa do godz. 13. W południe, po zakończeniu mszy świętej w bazylice nastąpi święcenie bukietów konkursu oraz wręczenie nagród odbędzie się na scenie usytuowanej na Małym Rynku. Finał zaplanowano na godzinę 14.
Zobacz najciekawsze publikacje na temat: konkurs na najładniejszy bukiet. Kraków. Kolorowe bukiety zawładnęły Małym Rynkiem. Komponowanie bukietów z ziół, kwiatów i zbóż wiąże się z tradycją ich święcenia w święto Matki Bożej Zielnej - 15 sierpnia.
W sierpniu każdy kwiat woła – zanieś mnie do kościoła! 15 sierpnia w kościele przypada uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W tradycji ludowej obchodzono tego dnia święto Matki Boskiej Zielnej. Połowa sierpnia to czas zakończenia żniw, zamknięcia letniego cyklu gospodarczego. W dniu Matki Boskiej Zielnej święcono w kościołach bukiety ziół i zbóż. Poświęcone zioła miały szczególne właściwości – ochraniały przed burzą i gradem, czarami, używano ich także do leczenia ludzi i bydła. Święcono przede wszystkim takie zioła, jak: dziurawiec, rozchodnik, krwawnik, rumianek, lubczyk, bylica boże drzewko, dziewanna i in. Do zielnych wiązanek dodawano także kłosy zbóż, makówki, czerwone jabłka. Kwiaty i zioła zbierano w lesie i po polach (najlepiej cudzych, wierzono bowiem, że dobrze wpływają na mleczność krów), unikano natomiast zbierania ich na miedzach, ponieważ tam przebywały czarownice. Bukiety przygotowywane na Zielną były niekiedy bardzo dużych rozmiarów. Uważano, że należy poświęcić odpowiednio dużo ziół, żeby wystarczyło ich na cały rok. W kościele w czasie święcenie gospodynie starały się podnieść swoje wiązanki jak najwyżej. Po powrocie z kościoła trzykrotnie obchodzono dom z poświęconym zielem. Ziele pozostałe z poprzedniego roku należało spalić na polu z ziemniakami lub kapustą (w celu sprowadzenia urodzaju). Poświęcone ziele miało różnorodne zastosowanie. Używano ich przy leczeniu chorób, dodawano do paszy dla bydła. Miały ochraniać dom i obejście przed złymi mocami, burzą. Poświęcony mak miał zapobiegać suszy. Położnicy kładziono trochę ziela do łóżka, aby zabezpieczyć dziecko przed mamuną (demonem podmieniającym dzieci). Spalonym zielem okadzano bydło podczas pierwszego wypasu, a ziarno dodawano do zboża przeznaczonego do siewu. Zwyczaj święcenia bukietów ziół na Matki Boskiej Zielnej jest ciągle żywy. Wiązanki te są już jednak znacznie mniejsze, zanika także wiara w ich lecznicze i magiczne właściwości. Bibliografia: Krzysztof Ruszel Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem, Rzeszów 2004. Zdjęcie główne: Święcenie bukietów w święto Matki Boskiej Zielnej w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego – początek XX wieku (ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie) Artykuł w całości pochodzi ze strony i jest prezentowany przez Izbę Regionalną w Zielonkach w celach edukacyjnych.
@wiano.eu - Zielko (z łowickiego), czyli bukiety kwietne robione na Święto Matki Boskiej Zielnej (15 sierpnia). W podziękowaniu za zioła, kwiaty, plony na po
Matki Boskiej Zielnej to święto przypadające na 15 sierpnia. W chrześcijańskim kalendarzu liturgicznym funkcjonuje jako Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Obchodzone jest co roku od V wieku. Z tym dniem wiążą się pewne tradycje i zwyczaje. Między innymi przygotowanie specjalnego bukietu z Matki Boskiej Zielnej Święto Matki Boskiej Zielnej to jedno z ważniejszych świąt kościelnych stałych związanych z Maryją. Obchodzi się je od V wieku. Święto to wypada zawsze 15 sierpnia w okresie zakończenia żniw. Według legend, dzień Uroczystości Matki Boskiej Zielnej swoje początki zawdzięcza apostołom, którzy po śmierci Maryi nie znaleźli jej ciała w grobie, tylko kwiaty i zioła. Właśnie z tego powodu Matkę Boską nazywa się i zwyczaje związane ze świętemPodczas Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oddaje się cześć Matce Boskiej Wniebowziętej, która jest patronką ziemi i roślinności. Z tym dniem związane jest również przysłowie „A na Wniebowzięcie – pokończone żęcie”. Wybierając się do kościoła tego dnia, zabiera się ze sobą gałązki i bukiety, aby je poświęcić. Dawniej wierzono, że poświęcone ziele miało wyjątkowe właściwości. Rośliny miały chronić dom przed piorunami a jego mieszkańców przed chorobami. Pannom natomiast zapewnić szczęśliwe zamążpójście. Oprócz tego, poświęcone plony można było dodawać do wszelkich naparów i herbat. Jak przygotować tradycyjne ziele?Bukiety, które zanosi się do kościoła z okazji święta Matki Boskiej Zielnej, przygotowuje się według pewnych zasad. Zgodnie z tradycją do wiązanki powinno użyć się 7 bądź 77 różnych ziół, zbóż, kwiatów, ale także plonów rolnych. Do najbardziej popularnych roślin, które kiedyś wplątywano w wiązanki, zalicza się len, makówki, konopie i kłosy zbóż. Istotne było, aby ilość ziół i zbóż była nieparzysta. Dobry wybór to siedem lub dziewięć. Cyfra siedem nie jest tutaj przypadkowa, bowiem w Starym Testamencie była uznawana za symbol doskonałości. Tak przygotowane ziele było symbolem szacunku dla dzieła stworzenia. Oprócz tradycyjnego ziela Święto Matki Boskiej Zielnej jest związane z corocznymi pielgrzymkami na Jasną Górę w Częstochowie oraz z uroczystościami w Kalwarii Zebrzydowskiej. W tym roku inauguracja uroczystości w Kalwarii Zebrzydowskiej przypada na 15 sierpnia. Podczas następnego tygodnia wierni zbierają się codziennie na modlitwie. Centralne uroczystości związane z Wniebowzięciem zaplanowane są na 22 sierpnia. Autor:zuz//mroTVN24Źródło zdjęcia głównego: Waldemar Deska/PAP
. 441 405 400 275 392 81 397 376
bukiet na matki boskiej zielnej
